پر کردن دندان روشی برای بازسازی تاج دندانی است که دچار مشکل پوسیدگی دندان شده است . بعد از خالی کردن بخش پوسیده بطور کامل این دندانپزشک است که تصمیم میگیرد که دندان شما را با چه موادی پرکند . این سوال در ذهن بسیاری وجود دارد که پر کردن دندان با مواد سفید بهتر است یا سیاه ؟
منظور از مواد سفید در نود و پنج در صد موارد کامپوزیت دندان است . مواد پرکننده سفید دیگری هم چون گلاس آینومر و کامپوگلاس و … وجود دارند که هریک موارد کاربرد خاص خود را دارند.
نام اصلی مواد پر کننده دندان سیاه آمالگام است . در واقع این مواد چون ملغمه ای از نقره و جیوه است در ابتدا نقره ای رنگ است ولی به مرور زمان در بزاق نقره آن اکسیده و سیاه رنگ میشود .
در پر کردن دندان جلو حتما از ماده سفید باید استفاده شود . غیر ممکن است که با آمدن این مقدار زیاد تنوع و کیفیت خوب کامپوزیت دندان هیچ فردی راضی شود که دندانهای جلویی خود را با آمالگام پر کند .
معمولا در پر کردن دندانهای جلو از کامپوزیت های نانوهیبرید و میکروفیل استفاده میشود . این کامپوزیت ها قابلیت پولیش شدن و زیبایی زیادی دارند . معمولا از همین مواد پر کننده سفید دندان جهت کار زیبایی و سفید کردن دندان با روش کامپوزیت ونیر استفاده می کنند .
در ترمیم دندان شکسته جلو هم بهترین مواد سفید پر کننده دندان کامپوزیت ها هستند . در مورد دندان شکسته باید دقت شود که از کامپوزیت های با در صد فیلر بالا و مقاومت بالا استفاده شود تا دوباره دچار شکستگی دندان نگردید .
در موارد شکستگی های وسیع تاج معمولا بهتر است از روکش سرامیکی دندان و یا روکش زیرکونیا بهره بگیریم .
شاید بسیار از شما این جمله را از دندانپزشک خود شنیده باشید که در دندان آسیاب پر کردن با مواد سیاه بهتر از سفید است زیراکه مقاومت بیشتری دارد . این سخن تا ده سال پیش کاملا درست بود اما امروزه با آمدن نسل های جدید مواد پرکننده سفید دندان و کامپوزیت های با مقاومت بالا دیگر پر کردن دندانهای آسیاب با آمالگام لازم نیست . اگر هنوز دندانپزشکی این سخن را بر زبان آورد دو حالت دارد : یا مواد کامپوزیت با کیفیت بالا ندارد و یا اینکه توان و دانش پر کردن دندانهای آسیاب را با کامپوزیت ندارد .
در کلینیک دندانپزشکی مراجعین بسیاری جهت تعویض پرکردگی های سیاه قدیمی با مواد سفید مراجعه می نمایند . این کار چند حسن دارد :
دندانهای فرد زیبا میشوند .
چون آمالگام بر خلاف کامپوزیت با دندان باند شیمیایی نمیشود همیشه از درز بین آمالگام و دندان نشت پوسیدگی وجود دارد .با تعویض آمالگام با کامپوزیت پوسیدگی های زیر آمالگام نیز برطرف میگردند .
تشخیص پوسیدگی جدید در دندانهایی که با مواد سفید پرشده اند بسیار راحتتر است . در نتیجه در همان وهله اول جلوی پیشرفت آن گرفته میشود.
دندان های کج و نامرتب می تواند اعتماد به نفس شخص را پایین بیاورد. اما خوشبختانه این روزها گزینه های زیادی برای صاف و مرتب کردن دندان ها وجود دارد که ارتودنسی و لمینت دندان دو مورد از محبوب ترین ها هستند. هر دوی اینها برای زیباتر کردن ظاهر دندان ها و لبخندی درخشان به وجود آمده اند اما عملکرد و مخاطب هر یک متفاوت از دیگری است. در اینجا به جزئیات عملکرد و ویژگی های لمینت و ارتودنسی دندان می پردازیم تا ببینیم کدام یک برای چه افرادی کارآمدتر می باشد.
لمینت دندان بیشتر کاربرد زیبایی دارد و در مواردی همچون سفید و یکدست کردن دندان ها به کار می رود. اما ارتودنسی دندان برای اصلاح ساختار فک و دندان به وجود آمده و در برطرف کردن مشکلاتی مثل اوربایت، آندربایت، کراس بایت و غیره از آن استفاده می شود.
تنوع لمینت دندان نسبت به ارتودنسی محدودتر است. ارتودنسی انواع گوناگونی مثل ارتودنسی سیمی، لینگوال، سرامیکی و همچنین ارتودنسی نامرئی دارد.
به علاوه پس از انجام لمینت، دیگر به مطب مراجعه نخواهید کرد و مراقبتی جز رعایت بهداشت دهان و دندان نیاز نیست. اما پس از آنکه دستگاه های ارتودنسی را نصب کردید، باید ویزیت های دوره ای (معمولا ماهانه) را انجام دهید تا پزشک از وضعیت جدید دندان ها مطلع شده و در صورت نیاز دستگاه ها را دوباره تنظیم کند.
لمینت دندان توسط دندانپزشک عمومی انجام می شود اما برای انجام ارتودنسی دندان باید به یک متخصص ارتودنسی مراجعه نمایید. متخصص ارتودنسی یک دوره تخصصی را در این زمینه گذرانده و دانش تخصصی آن را دارد.
اگر:
دندان هایتان زرد شده و با مسواک زدن هم نمی توان این مشکل را برطرف کرد
بین دندان ها کمی فاصله وجود دارد
می خواهید اندازه دندان هایتان را کمی بزرگ تر یا کوچک تر کنید
سطح دندان ها ناصاف است
دندان هایتان لب پر شده اند
می توانید لمینت دندان را به عنوان یک راهکار قطعی برای رفع این مشکلات در نظر بگیرید و روی آن حساب کنید. اما چنانچه:
دندان های شلوغی دارید
دندان ها به شدت کج شده و روی هم قرار گرفته اند
نامرتبی دندان ها به گونه ایست که مسواک زدن و نخ دندان کشیدن را برایتان دشوار کرده
جویدن و گاز گرفتن لقمه های غذا برایتان مشکل و حتی دردناک است
مشکلاتی مثل اوربایت، کراس بایت، آندربایت دارید و هنگام بستن دهان، دندان ها به درستی روی هم قرار نمی گیرند
فرم دندان ها تقارن صورت را به هم ریخته
وقت آن است که به یک دکتر ارتودنسی باتجربه مراجعه کنید تا با انتخاب مناسب ترین دستگاه ها و ابزار، دندان هایی صاف و یکدست برایتان ایجاد نماید.
لمینت دندان ورقه نازکی از جنس چینی است که به جلوی دندان ها می چسبد. هدف از روکش لمینتی بهبود ظاهر دندان هاست. لمینت این کار را با تغییر رنگ دندان ها، پوشاندن ترک ها یا صاف کردن سطح دندان انجام می دهد. لمینت دندان همچنین می تواند به بستن شکاف های بین دندانی و تغییر اندازه دندان ها کمک کند. لمینت ها به صورت سفارشی و با توجه به فرم و اندازه دندان شخص ساخته می شود.
تعدادی از مزایای لمینت سرامیکی را در این بخش آورده ایم.
رفع بسیاری از مشکلات دندانی: لمینت دندان مشکلات زیبایی زیادی را برطرف می کند. مثلا برای سفید کردن دندان ها، پوشاندن فاصله بین دندانی، صاف کردن دندانی هایی که کمی کج هستند و همچنین برای کامل کردن دندان های لب پر شده می توان از لمینت دندان استفاده کرد.
طول عمر بالا: عمر لمینت ها ابدی نیست اما با مراقبت صحیح از آنها، مدت زمانی طولانی عمر می کنند. طول عمر متوسط لمینت دندان 15 سال است.
محافظت از مینای دندان: مینای دندان اولین محافظ دندان در برابر مواد غذایی است. اما مینا ممکن است به هر دلیلی فرسوده شده و تحلیل برود. لمینت می تواند از فرسودگی بیشتر مینای دندان جلوگیری کند.
لمینت دندان علی رغم مزایای زیاد، معایبی نیز دارد که بهتر است آنها را هم بدانید.
نامناسب برای ناهنجاری های شدید: اگر دندان های شما روی هم قرار گرفته اند یا کجی آنها شدید است، لمینت گزینه مناسبی برای اصلاح آنها نیست. به علاوه، برای اصلاح مشکلات فکی، لمینت نمی تواند کمکی بکند.
امکان ترک خوردن یا شکستن: مواد سازنده لمینت در عین استحکام بسیار ظریف است. اگر عادت هایی مثل جویدن اجسام و غذاهای سفت مثل یخ و یا دندان قروچه دارید، احتمال ترک خوردن یا ورقه شدن سطح لمینت بسیار بالا می رود.
تمام ویژگی های لمینت و ارتودنسی دندان را بازگو کردیم. حال نویت شماست که با در نظر گرفتن شرایط فکی و دندانی و همچنین عادت های شخصی بهترین روش را برای مرتب کردن دندان های خود انتخاب نمایید.
پوسیدگی بزرگترین تهدید برای سلامت دهان و دندان به شمار می رود. اگرچه می توان از بروز پوسیدگی دندان جلوگیری کرد، اما حدود 92 درصد از بزرگسالان حداقل یک دندان دائمی خراب دارند. اگر شما هم جزو کسانی هستید که دندان پوسیده و خراب در دهان دارند، برای درمان باید از راهکار پرکردن دندان کمک بگیرید. پر کردن دندان یک راه حل موثر و طولانی مدت برای حفظ زیبایی لبخند شما است. اگر پوسیدگی دندان به موقع درمان نشود، شدت یافته و به اصطلاح، به ریشه دندان می رسد. در اینصورت، قبل از پر کردن، دندان باید عصب کشی شود. هزینه عصب کشی دندان بیشتر از پرکردن است. پس بهتر است قبل از رسیدن کار به جاهای باریک، اقدام به پر کردن دندان پوسیده کنید. اما آیا مواد پر کردن دندان را باید بعد از مدتی تعویض کرد؟ عمر مفید این مواد چقدر است؟
در این مطلب، پاسخ این سوالات را بررسی می کنیم و می بینیم تا چند سال می توان روی هر مواد پر کننده حساب کرد.
عمر مفید مواد پرکردن دندان به طور متوسط 10 سال است. علاوه بر مواد مورد استفاده، عوامل دیگری نیز بر طول عمر این مواد اثر می گذارد. این عوامل عبارتند از:
عادت های غذایی
میزان رعایت بهداشت دهان و دندان
ضربه به دندان
وجود پوسیدگی در اطراف دندان پر شده
دندان قروچه هنگام خواب
پیشتر گفتیم که دوام مواد پرکردن دندان به نوع مواد مصرفی بستگی دارد. در جدول زیر عمر متوسط هر یک از مواد نوشته شده است.
نوع مواد مصرفی برای پرکردن دندان | طول عمر متوسط |
آمالگام | 15 سال |
کامپوزیت | 7 سال |
سرامیک | 15 سال |
گلاس آینومر | 5 سال |
علم دندانپزشکی و ارتودنسی همگام با تکنولوژی روز دنیا در حال تغییر است. طوری که ارتودنسی سیمی و ثابت دارد کم کم جای خودش را به ارتودنسی نامرئی می دهد. با کمک ارتودنسی شفاف و نامرئی می توان مشکلات فکی و دندانی زیادی را اصلاح کرد؛ از جمله:
اوربایت (دندان های بالایی به طور قابل توجهی بیرون زده اند)
آندربایت (دندان های فک پایین جلوتر از دندان های بالایی قرار گرفته اند)
شکاف یا فاصله بین دندان ها
دندان های شلوغ یا روی هم قرار گرفته
اپن بایت (وقتی دهان بسته است دندان ها به هم نمی رسند)
ارتودنسی نامرئی به گونه ای طراحی می شود که به دندان ها در جهت درستی فشار وارد کند. این فشار در همه جهات و با توجه به نیاز هر دندان وارد می شود. بیماران معمولا به صورت هفته ای پلاک های شفاف جدیدی را از دکتر ارتودنسی خود دریافت می کنند. پلاک های جدید بر اساس موقعیت جدید و تغییر یافته دندان ها طراحی می شوند.
ارتودنسی نامرئی برای کسانی که از این روش درمانی بهره می برند مزیت های زیادی دارد. برخی از این فواید را در ادامه می خوانید.
هزینه به صرفه: برخلاف باور عموم، هزینه ارتودنسی نامرئی نسبت به قیمت لمینت دندان بسیار به صرفه تر است. اگر به قصد مرتب کردن دندان ها یا از بین بردن فاصله بین آنها دندان ها را لمینت کنید، تعداد واحد انتخابی به تعداد دندان های کج و فاصله دار بستگی خواهد داشت. معمولا 16 واحد از دندان ها لمینت می شوند تا هنگام صحبت کردن و لبخند زدن، دندان های یکرنگ و یکدستی داشته باشید.
درمان بدون جلب توجه: ارتودنسی های سیمی باعث جلب توجه افراد به دستگاه ارتودنسی و کاهش اعتماد به نفس فرد می شود. اما پلاک های ارتودنسی نامرئی شفاف بوده و کمتر کسی متوجه وجود آنها روی دندان هایتان می شود.
متحرک بودن پلاک ها: شما می توانید پلاک های ارتودنسی را هنگام خوردن غذا، مراسم های ویژه، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن درآورید و دوباره روی دندان ها قرار دهید. این امکان در ارتودنسی های ثابت وجود ندارد و رعایت بهداشت دهان و دندان با وجود بریس ها بسیار دشوار است.
عدم محدودیت غذایی: کسانی که ارتودنسی فلزی را انتخاب می کنند باید از خوردن و نوشیدن لیست بلندی از غذاها و نوشیدنی ها خودداری کنند. اما درمورد ارتودنسی نامرئی اینطور نیست زیرا همانطور که گفتیم، شما می توانید هنگام غذا خوردن پلاک ها را بردارید.
ایمنی و راحتی بیشتر: اینویزیلاین یا ارتودنسی نامرئی از پلاستیکی ساخته می شود که هیچ مواد سمی در آن به کار نرفته و باعث هیچ گونه التهابی نمی شود. به علاوه، دیگر خطر گیر کردن قشر داخلی گونه و لب ها به سیم ارتودنسی وجود ندارد.
طول درمان کوتاه تر از بریس ها: طول متوسط درمان با اینویزیلاین 12 ماه است و این دوره نصف مدت زمانی است که ارتودنسی فلزی نیاز دارد (24 ماه).
ارتودنسی شفاف در کنار همه این مزیت های جذاب، معایبی هم دارد. در هنگام انتخاب این دستگاه ارتودنسی برای صاف کردن دندان ها باید این نکات منفی را نیز در نظر بگیرید.
دستورالعمل های سفت و سخت: اگرچه الاینرهای شفاف متحرک هستند و خود بیمار می تواند آنها را بردارد و دوباره در جای خود قرار دهد، اما استفاده از آنها به مدت 22 ساعت از شبانه روز ضروری است. در غیر اینصورت، الاینرهای جدید با موقعیت دندان ها تطابق نخواهد داشت. در واقع، اگر از عمل به این دستورات پزشک سرپیچی کنید، درمان با شکست مواجه خواهد شد.
امکان گم شدن پلاک ها: از آنجایی که پلاک های شفاف متحرک هستند، امکان دارد فرد آنها را بعد از خارج کردن از دهان گم کند.
حس ناراحتی در روزهای اول: اگرچه ارتودنسی نامرئی از پلاستیک ساخته شده و آسیبی به بافت دهان نمی زند. اما چند روزی طول می کشد تا به وجود آنها روی دندان ها عادت کنید. جا زدن پلاک ها همچنین تا چند روز برایتان مشکل خواهد بود.